Yetim aylığının diğer adı ölüm aylığı olarak da bilinir. Anne veya babası sigortalı ya da emekliyken vefat eden çocuklara devlet tarafından yetim aylığı adı altında destek için verilen yardım parasıdır. Yetim aylığı almak isteyen kişiler gereken koşulları yerine getirdiğinde yetim maaşı başvurusu yapabilirler. Yetim aylığı bulunduğunuz Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) il ya da ilçe müdürlüklerine istenen belgelerle başvuru yapılarak alınır.
1 Ekim 2008’de yürürlüğe giren 5510 sayılı kanun hükmüne göre geride kalan çocukların ya da ölen kişinin eşinin yetim maaşı alabilmesi için ölüm tarihi önemlidir. Kişi 1 Ekim 2008 tarihinden önce vefat etmiş ise geride kalan hak sahiplerine SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı Hükümleri gereği maaş bağlanır. 5510 sayılı kanun gereği yetim alığı, ölen kişinin ölmeden öne aldığı maaş baz alınarak hesaplanır.
Yetim ve dul maaşı sigortalı bireyin eşi, çocukları, anne ve babasına verilmektedir. Bu aylığın paylaştırılma şekli şöyle hesaplanır:
Mama ve bez yardımı başvurusu nasıl yapılır? Yazısını inceleyebilirsiniz.
Yetim aylığı alabilmek için kız ve erken çocuklar için farklı şartlar mevcuttur. Kız çocuklarının yetim aylığından yararlanabilmesi için gereken şartlar şu şekildedir:
Erkek çocukları ise yetim aylığı alabilmek için şu şartları sağlamalıdır:
Eğer yetim aylığı için başvurusu yapılan çocuklar engelli ise ve engelli oranları %60 ise bu durumda bu kişilere yukarıdaki gibi yaş, eğitim, evlilik gibi şartlara bakılmaksızın aylık bağlanır. Çalışmama koşulu bu durumda da vardır ancak bağlanan aylık evlilik ya da yaş unsuruna bağlı olarak kesilmez.
Yetim aylığı başvurusunu gerçekleştirmek için sizden istenen bazı evraklar vardır. Bu evrakları eksiksiz ve doğru bir şekilde iletmek başvurunuzun olumlu sonuçlanması açısından önemlidir. İlgili makamlara yetim aylığı başvurusu için iletilmesi gereken evraklar şunlardır:
Bu belgeleri bulunduğunuz ilin ya da ilçenin Sosyal Güvenlik kurumlarına iletmeniz gerekir. İster bizzat kuruma giderek başvuru yapabilir isterseniz de e-devlet sistemi üzerinden online olarak başvurunuzu gerçekleştirebilirsiniz.
Ölüm belgesi almak için ikâmet ettiğiniz yerdeki İl Halk Sağlık Müdürlüğüne başvuru yapmanız gerekir. Eğer ölüm hastanede gerçekleşmiş ise İl Halk Sağlık Müdürlüğüne başvuru yapmak gerekmez. Başvuru yaptıktan sonra Nüfus Müdürlüğüne gidilir. Burada sizden ölen kişinin T.C kimlik kartı istenir. İstenen evrakları teslim ederek ölüm belgenizi alabilirsiniz.
Yetim aylığı başvuruları Sosyal Güvenlik kurumlarına giderek yapılır. ALO 170 çağrı merkezi üzerinde de başvuru yapmak mümkündür. İstenildiği takdirde e-devlet üzerinden Sosyal Güvenlik kurumuna gitmeden de başvuru gerçekleştirilebilir. E- devlet üzerinden başvuru yapmak için PTT şubelerinden satın alabileceğiniz e-devlet şifresi ve T.C kimlik numaranızla sisteme girmeniz gerekir. Sisteme giriş yaptıktan sonra arama kısmına “Yetim Aylığı” yazarak aratınız. Çıkan sayfada gerekli bilgileri eksiksiz ve doğru bir şekilde doldurduktan sonra başvuru için gerekli belgeleri e-devlet sisteminden de sağlayabilirsiniz.
2021 yılı için belirlenen yetim aylığı alt sınırı 2326 TL olarak belirlenmiştir. Her yıl ocak ve temmuz ayında yetim aylığında bir artış yaşanır. Buna göre 2008 yılının Ekim ayı sonrası gelir ya da yaşlılık aylığı sahiplerinin vefatı durumunda hak sahiplerine verilecek olan asgari tutar 2326,70 TL olarak belirlenmiştir.
2000 yılından sonra sigortası olan ve 2008 yılından önce vefat eden kişilerin vefatı durumunda hak sahiplerinin alacağı asgari ödeme tutarı ise 1434,53 TL olarak belirlenmiştir.
2008 Ekim öncesinde vefat eden ve iş kazası ya da meslek hastalığı durumunda aylık için hak kazananlara verilecek tutar ise en az 1252,13 TL olarak belirlenmiştir. Belirlenen bu tutarların altında bir yetim aylığı bağlanması yapılmayacaktır.