Kron, 3 farklı ülke tarafından kullanılan bir para birimidir. Danimarka, İsveç ve Norveç para birimi olarak kronu kullanan ülkelerdir. Her ülke kron kullanımında ülke ismiyle birlikte anılır. Danimarka’da kullanılan kron Danimarka kronu olarak anılır. Norveç’te kullanılan kron Norveç kronu olarak ve İsveç’te kullanılan kron İsveç kronu olarak anılır. Kron bilinen en eski para birimlerindendir ve hala kullanımı devam eden para birimlerindendir. Bu bakımdan tarihi oldukça eskidir. Kron kelimesinin kelime anlamı kraliyet ve monarşiyi temsil eden taç anlamındadır.
Danimarka kronu Danimarka’da kullanılan para birimidir. Danimarka Avrupa Birliği üyesi olmasına rağmen para birimi olarak Euro kullanmayan bir ülkedir. Danimarka kronu 2000 yılında ülkede yapılan referandumla tedavülden kaldırılmıştır. Kullanan ülkeler ise Danimarka, Grönland ve Faroe Adaları’dır. Para biriminin uluslararası kısaltması DKK şeklindedir.
Danimarka kronu, 1945 yılından sonra 24 kron 1 İngiliz sterlini eşitliğiyle kullanılmıştır. 1949 yılında kron, Bretton Woods para sisteminin bir parçası halina gelmiştir. Bunun ardından kronun fiyatı 1 USD karşılığında 6.91 kron olmuştur. Danimarka 1997’de yeni bir kron banknot serisini piyasaya sürmüştür. 2000 yılında Danimarka’nın yerel para birimi avroya bağlanmıştır. Tematik paralar ülkede ilk kez 2001 yılında ortaya çıkmıştır.
Madeni para olarak kron ülkede farklı renklerde dolaşır. Madeni para olarak farklı renklerin kullanılması Danimarka’da hangi para biriminin dolaşımda olduğunu ayırt etmek içindir. Madeni paralarda birçok farklı maden kullanılmıştır. Bu madenler altın, gümüş, bakır ve bronzdur. Ayrıca madeni paraları ayırt etmek için renklendirme dışında boyut farklılıkları ve delikli paraların kullanılması gibi çeşitlilikler vardır.
Ruble nedir Yazısını inceleyebilirsiniz.
Danimarka kronu hakkında bilinmesi gereken en hayati bilgi Euro’ya sabit olan bir para birimi olmasıdır. Euro öncesinde ise para biriminin değerinin korunması amacıyla Alman markına sabit olduğu bilinir. Danimarka’da 1 Euro 7,446 Danimarka kronu eşitliği benimsenmiştir.
Danimarka, Avrupa’nın en büyük 14’üncü ekonomisine sahiptir. Dünya’nın ise en büyük 34’üncü ekonomisidir. Danimarka Kuzey Avrupa’da yer alan bir İskandinav ülkesidir. Danimarka yüksek yaşam standartlarına sahip bir ülkedir. Ülkede eğitim, sağlık hizmetleri, sivil özgürlüklerin koruması ve demokratik yönetim ulusal performans ölçülerinde üst sıralarda yer alır.
Ülkede özel tüketim giderleri GSYHİ oranının neredeyse yarısı kadardır. 2017 yılında toplanan verilere göre Danimarka’nın GSYHİ oranı 324.146 milyon dolardır. Kişi başına düşen GSYHİ 56.335 dolar değerindedir. Ülkenin 2017 yılına dair büyümesi ise 1,9 yüzdelik seviyededir.
Danimarka liberal bir ticaret politikasını benimseyen bir ülkedir. Ülkenin başlıca endüstrileri tekstil, giyim, yel değirmenleri, gıda işleme, kimya sanayisi, çelik metali, demir metali ve demir dışı metaller, gaz, ağaç işleme, mobilyacılık ve gemi yapımıdır. Ülkenin yaptığı ihracatta hatırı sayılır ölçüdedir. Önde gelen ihracat ürünleri et, ladin, odun, balık, süt ürünleri, saksıda yetişen bitkiler, mobilya eşyaları, ilaç, alet ve teçhizat gibi çeşitlilik gösterir.
İsveç kronu İsviçre’de kullanılan para birimidir. İsveç dışında Aland Adaları’nda da kullanıldığı bilinir. Para biriminin uluslararası kısaltması SEK şeklindedir. İsveç kronunun basımı İsveç Ulusal Bankası tarafından yapılır. İsveç Ulusal Bankası Dünya’nın en eski merkez bankasıdır.
İsveç kronu hakkında en önemli bilgilerden birisi İskandinav ortak para birimi olarak kabul görmüş olmasıdır. Tarihte Birinci Dünya Savaşına kadar İsveç, Norveç ve Danimarka’nın ortak para birimi olarak kullanılmıştır. Ortak kullanımın sona ermesinin ardından her ülke para biriminin önüne kendi adını ekleyerek kullanmaya başlamıştır. Bunun ardından İsveç kronu 1931 yılına kadarki süreçte altın ile desteklenmiştir.
İsveç ekonomisi incelenir ise 1850 yılına kadar fakir bir ülke olduğu söylenebilir. Ülke birçok sebeple yıllar içerisinde ekonomik olarak büyümüştür. 1970 yılında kişi başına düşen milli gelir miktarıyla Dünya’nın 3. Ülkesi olmuştur. Bununla birlikte bu büyük ekonomik kalkınma Dünya’nın en hızlı büyüyen ve kalkınan ülkesi ilan edilmesini sağlamıştır.
Ülkenin eğitim alanındaki yatırımları, serbest girişimleri desteklemesi, demir madenindeki cevheri ve ormancılık ürünleri destekleri ile pekişen bir ekonomisi vardır. Ülke ekonomisinin gelişmesine sanayi sektörünün hızlı gelişmesi büyük katkı sunmuştur. Yerel sektöründe incelendiğinde tarım, ormancılık ve balıkçılık gibi çeşitli alanlarda ekonomik dağılım gösterir.
Norveç kronu Norveç’in resmi para birimi olarak kullanılır. Para biriminin uluslararası kısaltması NOK şeklindedir ve kısaca kr olarak yazılır. 2010 yılının Nisan ayı verileri baz alınır ise 13. en yüksek işlem hacmi olan para birimi olmuştur. Para biriminin çoğul kullanımı kronerdır. Norveç oldukça zengin bir ülke olarak bilinir ve Norveç kronu değer karşılığı yüksek olan bir para birimidir. Norveç kronu çoğul şekilde kroner olarak kullanılır. Kron 100 Ore’ye bölünerek kullanılır.
Norveç kronu hakkında akla gelen ilk şeylerden birisi Avrupa’nın en pahalı ülkesinin para birimi olmasıdır. Norveç’in işgücü piyasasını eğitim seviyesi oldukça yüksek kişiler oluşturur. Bu ülkenin zenginliğinin en büyük sebebidir. Eğitim seviyesi yüksek kişilerin işgücü piyasasını oluşturması ülkeyi çok geliştirmiş ve zengin bir ülke olmasına olanak tanımıştır.
Norveç, ekonomisi eski yıllarda doğal kaynaklara bağlı olan bir ülkedir. Doğal kaynaklara bağlı gelişen ekonomi ilerleyen yıllarda donanım sahibi insanlara bağlı hale gelmiştir. Ülke kaynaklarını balıkçılık sektörü, ormancılık sektörü, madencilik sektörü ve gemicilik sektörü oluşturur. Bu ülke hammadde ihracatı yüksek seviyede olan bir ülkedir. Ülkede petrol kaynakları da oldukça zengindir. Bu sebeple de gelir kaynakları yüksek olmuştur.
Ülkede en hayati değere sahip gelir kaynağı petrol olmasına rağmen gelir kaynaklarında çeşitlilik sağlamak hedeflenmiştir. Bu sebeple de petrole bağımlılık ortadan kalkmıştır. Ülke ekonomisi birincil odağı insanlardadır. Ülke halkı yüksek eğitim seviyesinde gelişen ve ülke ekonomisinin büyümesine ciddi katkı sağlayan profildedir. Ülkenin ikinci ekonomi odağı doğal kaynaklardır. Bu bakımdan zenginliği de ülkeye ekonomik anlamda avantaj sağlar.
Norveç kronu, Norveç sınırlarına yakın olan İsveç ve Finlandiya’da da kullanılabilir. Norveç sınırı alışveriş piyasasında gıda, alkol ve tütün üzerinde toplu tutarlarda para harcamaları yapılır. Norveç sınırları içerisinde tütün ürünleri üzerinden ve alkol üzerinden büyük oranda vergi alınır. Bu neden ülke sınırları içerisinde tütün ve alkol alışverişi yapmaktansa sınır üzerinden alışveriş yapılması oldukça yaygındır.
Norveç piyasası üzerinde 4 adet madeni para kullanımdadır. Bunlar 1 kr, 5 kr, 10 kr ve 20 kr’dir. Norveç banknotlarının ise kullanılan 5 farklı basımı vardır. Bunlar 50 kr, 100 kr, 200 kr, 500 kr ve 1000 kr’dir. Daha önce kullanımı olan 50 kr gündelik alışverişlerde çok az tercih edildiği için piyasadan çekilmiştir. Bu paranın resmi olarak piyasadan çekilme tarihi 1 Mayıs 2020’dir. Fakat Norveç Merkez Bankası 50 kr olarak basılan parayı 2022 yılına kadar daha yüksek tutarda para karşılığında satın alacağını bildirmiştir.
Kron tarihi ve kullanıldığı ülkeler ile köklü bir para birimidir. Finans piyasalarında döviz kuru olarak yüksek değere sahiptir.
Peso nedir? Yazısına da göz atabilrisiniz.